De Vitale Tuin groeit!

Geplaatst op: 17 Oktober 2022

Het onderzoek van de Vitale Tuin is onderdeel van het creëren van een nieuw zorgconcept: Een manier van werken waarbij naar buiten gaan onderdeel is van je dagelijks werk. Het betekent dat alle bewoners die daar behoefte aan hebben op een persoonsgerichte manier dagelijks vrij naar buiten kunnen in een omgeving die passend is. Want elke keer wanneer je even buiten bent geweest, voel je je van binnen een stukje beter.

Observaties

Melanie: "Voor de voormeting hebben wij gebruikgemaakt van de Maastricht Electronic Daily Life Observation tool (MEDLO-tool), een observatie-instrument met behulp van tablets, ontwikkeld door o.a. Hilde Verbeek en Bram de Boer van Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg. Het doel van de MEDLO-tool is om inzicht te krijgen in het dagelijks leven van mensen met dementie die wonen in het verpleeghuis. Dit gebruiken wij om antwoord te krijgen op onze onderzoeksvraag en inzicht te krijgen in het effect van het herinrichten van de tuin van De Bieslandhof op het gebruik van de tuin, het dagelijks leven en kwaliteit van leven van de bewoners met dementie."

Er zijn in totaal 28 observaties gedaan van elk vier uur lang op zeven psychogeriatrische afdelingen, door dertien observanten. Op deze manier zijn er 56 bewoners, met elk 40 observatiemomenten, geobserveerd. In totaal ging het om 2240 observatiemomenten. Dat zijn er heel wat en dit gaf, voordat de analyses zijn gedaan, al veel inzicht in het gedrag en de barrières met betrekking tot het naar buiten gaan.

Simone: "Ik werk als logopedist in de ouderenzorg en met het observeren zag ik veel dingen die me voorheen niet opvielen. Het was erg leuk en leerzaam om te doen. Ik heb ook gezien dat het naar buiten gaan helaas nog geen onderdeel is van het normale leven in het verpleeghuis. Er zijn ook een hoop barrières wat het gewoon niet makkelijk maakt. Zo moeten bewoners bijvoorbeeld door drie versleutelde deuren om van de afdeling naar buiten te komen en moet er momenteel ook nog altijd een begeleider mee."

Melanie: "Buiten voelt ook ver van de afdelingen: er is weinig zicht op buiten en er zijn weinig tot geen duidelijk zichtbare uitgangen. De afdeling is een soort afgesloten, veilige cocon, waardoor je ook niet verleid wordt om naar buiten te gaan."

Simone: "Het was ook opvallend dat bepaalde delen van de buitenruimte veel gemakkelijker en vaker gebruikt werden dan andere plekken. Zo zaten mensen die met familie naar buiten gingen het liefst buiten op het terras van het restaurant. De tuin werd daarentegen helaas nauwelijks gebruikt. Wat duidelijk is, is dat je als bewoner momenteel erg afhankelijk bent van je familie en van de zorg m.b.t. het naar buiten gaan. Sommige zorgmedewerkers of familieleden zijn er echt bewust actief mee bezig, wat mooi is om te zien. Als je op zo'n afdeling woont heb je geluk."

Complexe interventie

Zodra de voormeting was afgerond, konden we eindelijk beginnen met de eerste stappen van de complexe interventie. Deze bestaat uit de fysieke, sociale en organisatorische omgeving gebaseerd op het theoretisch framework van Bram de Boer et al. (2021). We zijn begonnen met de verandering van de fysieke omgeving.

Melanie: "Wij zijn samen met de landschapsarchitect Els Beekhuis - van der Weijde begonnen aan een verbeterplan voor de tuin. Het ontwerp wordt gebaseerd op een checklist en een enquête die is verspreid onder bewoners, vrijwilligers, bezoekers en medewerkers van De Bieslandhof."

Els: "Samen met Melanie heb ik geconcludeerd dat er behoefte is aan een concreet, goed toepasbaar overzicht van elementen in de tuin die uit literatuuronderzoek naar voren komen als evidence based. Op basis van mijn eigen expertise en literatuur en de literatuur die Melanie heeft aangeleverd, heb ik een checklist ontwikkeld. Dit is een levend document. Door de checklist in te vullen voor een bestaand situatie, wordt inzicht verkregen in waar verbeterpunten mogelijk zijn. Idealiter wordt de lijst door meerdere betrokkenen ingevuld, de antwoorden geïnterpreteerd door een deskundige en vertaald naar een verbeterplan."

Simone: "De enquête is deel van de checklist die we wijd hebben verspreid en waarin we extra informatie aan de gebruikers hebben gevraagd. Behalve het leveren van input helpt de enquête ook mee aan de bewustwording van het 'zien' van de tuin door gebruikers van De Bieslandhof. De enquête is in totaal 164 keer ingevuld, door bewoners, naasten, vrijwilligers en medewerkers. De mensen die de enquête hebben ingevuld, noemen regelmatig hoe zeer ze genieten van de tuin."

Er zijn ook behoeften genoemd

“Ik zou willen dat de tuin zelfstandig te bereiken is voor de bewoners.” 

“De tuin geeft rust voor mij en mijn partner. We hopen niet op meer drukte, maar wel dat de prachtige bomen en diversiteit blijven bestaan.”

“Inderdaad iets van een overkapping, het ging regenen en toen moesten wij naar binnen.”

“Een wilde tuin, zodat mensen bloemen kunnen plukken.”

“Meer beschutte plekken om uit de wind te kunnen zitten.”

“Veel bankjes met tafeltjes die beschut tussen groen zijn neergezet, zodat de bewoners kunnen genieten.”

En nu verder

Op basis van al deze gegevens is een eerste ontwerp gemaakt door Els. Ondertussen wordt er een raming gemaakt van de kosten. We zijn ook druk bezig met het werven van fondsen en nog altijd op zoek naar instanties of bedrijven die een financiële bijdrage willen leveren.

Uiteindelijk groeit het ontwerp uit tot een definitief ontwerp en gaat in het najaar/de winter de schep de grond in. Hierna voeren we weer een nameting, follow-up en procesevaluatie uit. Zo voeden we samen het plantje verder totdat het een prachtige boom is, waar we stekjes van maken voor andere locaties. SAMEN, omdat dit project alleen mogelijk is als we hierin samenwerken!

Bron: UNC-ZH