Onderzoek naar informele zorg, wie zorgt er straks voor wie?

De kranten stonden er vorige week vol mee: uit onderzoek van PanelInzicht blijkt hoe verschillende ouderen en hun kinderen denken over mantelzorg en ouderenzorg. Deze verschillen werpen een licht op de uitdagingen die de vergrijzing met zich meebrengt. Het systeem staat onder druk. Deskundigen waarschuwen dat de vergrijzingsgolf die op ons afkomt een grote impact zal hebben op zowel de formele als de informele zorg. “We maken ons druk over onderwerpen zoals stikstof en asielzoekers, maar het thema ouderenzorg wordt vaak naar de achtergrond geschoven. Terwijl het ons allemaal aangaat,” aldus Atie Schipaanboord van ouderenbond ANBO-PCOB.

Ouderen willen kinderen ontzien
Uit het onderzoek blijkt dat bijna tweederde van de kinderen bereid is om voor hun ouders te zorgen als die op latere leeftijd hulp nodig hebben. Toch wil 46 procent van de 65-plussers hun kinderen daar niet mee belasten. Zij vinden dat de zorg voor ouderen een verantwoordelijkheid is van de overheid, ook al hebben veel ouderen daar weinig vertrouwen in.

Schipaanboord verklaart: “Ouderen zijn vaak bang dat mantelzorg hun relatie met hun kinderen zal belasten. We horen regelmatig dat praktische hulp, zoals boodschappen doen, geen probleem is. Maar intiemere zorgtaken, zoals helpen bij douchen, gaan voor veel mensen te ver – zowel om te geven als te ontvangen.”

De manier waarop Nederlanders aankijken tegen mantelzorg verschilt sterk van andere landen. Ellen Verbakel, hoogleraar Sociologie aan de Radboud Universiteit, legt uit dat in Zuid-Europese landen de zorg voor familieleden diepgeworteld is in de cultuur. “Daar is het heel normaal om familieleden in huis te nemen en intensieve zorg te bieden.”

Gebrek aan voorbereiding
Hoewel veel ouderen hun kinderen niet willen belasten, komen diezelfde kinderen in de praktijk toch vaak voor onaangename verrassingen te staan. Esther Hendriks, bestuurder bij MantelzorgNL, zegt hierover: “We krijgen regelmatig telefoontjes van mensen die onverwachts in een zware mantelzorgsituatie belanden. Dat gebeurt bijvoorbeeld als ouders zich niet tijdig voorbereiden en in een huis blijven wonen dat niet geschikt is voor hun ouderdom.”

Dit gebrek aan voorbereiding is een belangrijk probleem. Uit onderzoek van ouderenorganisaties blijkt dat veel ouderen het moeilijk vinden om na te denken over hun oude dag. Belangrijke vragen, zoals of het huis geschikt blijft of of de woonomgeving nog voldoende voorzieningen biedt, worden vaak uitgesteld. Daarom is het voor ons belangrijk om het gesprek over deze thema’s blijven voeren met de ouderen van nu en van de toekomst.
 

Bronnen:
Maak je borst maar nat voor je eigen oude dag | Commentaar | AD.nl
Westland - 18.01.2025
Ouderen willen kinderen sparen: ‘Mantelzorgen laat iets in de relatie schuren’ | Vergrijzing | AD.nl